Wykup Znaczenie
Wykup to proces nabywania pakietu kontrolnego w spółce, albo w drodze wykupu, albo poprzez zakup pakietu kontrolnego. Podstawowa zasada jest taka, że jednostka przejmująca uważa, że aktywa spółki przejmowanej są niedowartościowane.
Do wykupu dochodzi zwykle wtedy, gdy nabywca nabywa ponad 50% udziałów w spółce przejmowanej, co skutkuje zmianą kontroli zarządczej. W przypadku nabycia udziałów przez własne kierownictwo firmy jest to tzw. Wykup menedżerski (MBO). Z drugiej strony, jeśli przejęcie jest finansowane ze znacznego zadłużenia, wówczas nazywa się to wykupem lewarowanym (LBO). Zwykle firmy decydujące się na prywatność decydują się na wykupy.
Proces wykupu
Proces inicjuje zainteresowany nabywca, który składa kierownictwu spółki docelowej formalną ofertę wykupu. Następnie odbywają się rundy negocjacji między nabywcą a zarządem spółki przejmowanej, po których zarząd dzieli się swoimi spostrzeżeniami z akcjonariuszami i doradza im, czy sprzedać akcje, czy nie.
W niektórych przypadkach kierownictwo przejmowanej firmy nie jest zbyt chętne do przejęcia, a takie wykupy są uważane za wrogie przejęcia, podczas gdy reszta jest postrzegana jako przejęcia przyjazne. Finansowanie wykorzystywane w transakcjach jest zwykle zapewniane przez zamożne osoby prywatne, inwestorów private equity, przedsiębiorstwa, fundusze emerytalne i inne instytucje finansowe.
Rodzaje wykupu
Istnieją dwa główne typy - wykup menedżerski i wykup lewarowany.
- Zarządzanie: W tym przypadku dotychczasowe kierownictwo firmy przejmuje kontrolę nad firmą od jej właścicieli poprzez zakup kontroli zarządczej. Zasadniczo kierownictwo uważa, że potencjał firmy jest atrakcyjny i dlatego zamierza uzyskać wyższe zyski, stając się właścicielami, a nie pracownikami firmy.
- Lewarowana: w tym typie znaczna część przejęcia jest zabezpieczona długiem. Gdy nabywca przejmuje kontrolę nad przejmowaną spółką, jego aktywa są często wykorzystywane jako zabezpieczenie długu. W ten sposób nabywcy mogą nabywać firmy, które są dość duże w porównaniu z ich możliwościami finansowania.
Przykłady wykupu
Przykład 1
W roku 2013 Michael Dell zaangażował się w jeden z najgorszych wykupów Tech. Założyciel firmy Dell połączył ręce z firmą private equity Silver Lake Partners i zapłacił 25 miliardów dolarów, aby wykupić firmę, którą założył. W ten sposób Michael Dell uznał to za prywatne, aby mieć lepszą kontrolę nad działaniami firmy. To klasyczny przykład wykupu menedżerskiego.
Przykład nr 2
W 2007 roku Blackstone Group przejęła Hilton Hotels w ramach transakcji LBO o wartości 26 miliardów dolarów. Umowa oznaczała, że każdy akcjonariusz otrzymał 40% premię w stosunku do dominującej ceny akcji. Przejęcie było w dużej mierze wspierane przez finansowanie dłużne w wysokości 20,5 miliarda dolarów, podczas gdy pozostała część była w formie kapitału własnego przez Blackstone. Niektóre banki, które pożyczały konsorcjum, to Bank of America, Lehman Brothers, Goldman Sachs i Morgan Stanley.
Zalety
- Te wykupy pomagają pozbyć się dublowania produktów lub usług, co może znacznie obniżyć koszty operacyjne, a co za tym idzie, zwiększyć rentowność.
- Kupujący może czerpać korzyści z ekonomii skali, przejmując konkurentów.
- Firmy mogą zwiększać swoje zyski, kupując konkurentów, ponieważ eliminuje to potrzebę konkurencyjnych cen.
- W niektórych przypadkach zarówno nabywca, jak i firma docelowa odnoszą obopólne korzyści, dzieląc się zasobami.
Niedogodności
- W większości przypadków wykupy są zabezpieczone dużą kwotą zadłużenia, która wpływa na strukturę kapitałową spółki przejmującej. Skutkuje to wyższą dźwignią i większym zobowiązaniem w księgach jednostki przejmującej.
- W niektórych przypadkach kierownictwo firmy przejmowanej nie jest zwolennikiem wykupu, stąd rezygnuje. Nie jest więc zaskoczeniem, że po wielu z tych przejęć następuje rezygnacja części kluczowego personelu firmy docelowej. Czasami znalezienie zamiennika staje się dużym wyzwaniem dla nabywcy.
- Chociaż zarówno firma przejmująca, jak i firma docelowa mogą należeć do podobnych przedsiębiorstw, to jednak kultury korporacyjne i metody operacyjne mogą się znacznie różnić. Może to prowadzić do oporu przed zmianami w firmie docelowej, co z kolei może skutkować kosztownymi problemami.
